İlhan Sami Çomak: Edebiyatçı ve Siyasi Tutuklu
1994 yılında, yalnızca 21 yaşında üniversite öğrencisi olarak tutuklanan şair İlhan Sami Çomak, edebiyat camiasında ve insan hakları savunucuları arasında önemli bir figür olmayı sürdürmektedir.
İlhan Sami Çomak Kimdir?
İlhan Sami Çomak, 8 Mart 1973 tarihinde Bingöl’ün Karlıova ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra, 1992 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’ne kaydoldu. Ancak 1994 yılında üniversite yıllarında gözaltına alınarak tutuklandı.
Çomak, "PKK adına orman yakma" ve "bölücü faaliyette bulunma" suçlamaları ile gözaltına alındı. Gözaltında ve tutukluluk sürecinde işkenceye maruz kaldığı iddialarıyla dikkat çekti. Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nde altı yıl süren bir yargı sürecine tabi tutulan Çomak, başlangıçta orman yakma suçlaması düşmesine rağmen PKK’ya üye olma, molotoflu saldırılar düzenleme ve silahlı çatışmalara katılma gibi eylemler dolayısıyla idam cezasına mahkum edildi. İdam cezasının kaldırılmasıyla cezası müebbet hapse dönüştürüldü ve 2000 yılında Yargıtay tarafından onandı.
2001 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuran Çomak, adil yargılanma talebinde bulundu. 2006 yılında AİHM, Türkiye’yi adil yargılanmama nedeniyle tazminat ödemeye ve Çomak’ın yeniden yargılanmasına karar verdi. Ancak bu kararın uygulanması sekiz yılı buldu. 16 Ocak 2014’te İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi yeniden yargılama talebini kabul etti, fakat sonuçta müebbet hapse mahkum edildi ve cezayı Yargıtay bir kez daha onadı.
İlhan Sami Çomak, 30 yılı aşkın süredir cezaevinde olmasına rağmen edebiyat kariyerine önemli katkılar sağladı. Hem Kürtçe hem de Türkçe dillerinde yazdığı şiirleri ile tanınan şairin "Günaydın Yeryüzü", "Geldim Sana", "Açık Deniz", "Karınca Yuvasını Dağıtmamak", "Hayattayız Nihayet" ve "Hayat Seni Çok Seviyorum" gibi eserleri bulunmaktadır. Çomak’ın şiirleri, İngilizce, Norveççe, Rusça, Almanca ve Galce gibi birçok dile çevrilmiştir.
Edebiyat Başarıları ve Ödülleri
Çomak, 2019 yılında "Geldim Sana" dosyası ile Sennur Sezer Emek-Direniş Şiir ve Öykü Ödülü’ne layık görülmüştür. 2022 yılında "Hayattayız Nihayet" adlı şiir kitabı ile Metin Altıok Ödülü’nü kazanırken, Norveç Kültür Bakanlığı ve Yazarlar Birliği İfade Özgürlüğü ve Halkevleri Özel Ödülü gibi önemli ödüller de almıştır. Ayrıca, "Anatomy of Freedom" ve "Not Home" adlı kısa filmleriyle Venedik Film Festivali’nde de temsil edilmiştir.
İlhan Sami Çomak, Türkiye Pen Yazarlar Derneği ve Türkiye Yazarlar Sendikası’nın yanı sıra, Norveç Pen, Avusturya Pen ve Galler Pen Cymru gibi uluslararası kuruluşların yaşam boyu onur üyesidir. 2022 yılında İngilizce seçme şiirlerinden oluşan "Separated From the Sun" adlı kitabı Smokestack Books UK tarafından yayımlanmıştır.
Tahliye Süreci
İlhan Sami Çomak’ın tahliye süreci, 1994’te başlayan tutukluluk durumu nedeniyle hala tartışma konusu olmayı sürdürüyor. Çomak’ın tahliye talebi, İdari Gözlem Kurulu tarafından üç ay süreyle ertelendi. Bu durum, Çomak’ın destekçileri arasında üzüntüyle karşılandı. Cezaevinden gönderdiği mesajda Çomak, "Ben iyiyim. Güçlü ve ayaktayım. Siz de güçlü olun. Buradan başı dik çıkacağım, önemli olan budur” ifadelerine yer verdi.
İlhan Sami Çomak’ın uzun yıllar süren hukuki mücadelesi ve cezaevindeki yaşamı, hem edebiyat camiasında hem de insan hakları savunucuları arasında büyük bir ilgiyle izlenmektedir. Şiirleri ve mücadelesi, onun hukuksal sürecindeki umudun simgesi olmayı sürdürüyor.
Kaynak: Haber Merkezi